John Bardeen (ur. 23 maja 1908 w Madison w stanie Wisconsin, zm. 30 stycznia 1991 w Bostonie) – amerykański fizyk. Jest jedyną osobą, która dwukrotnie otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki: w roku 1956 wspólnie z Williamem Shockleyem i Walterem Brattainem za badania półprzewodników i wynalezienie tranzystora oraz w roku 1972 wraz z Leonem Cooperem i Robertem Schriefferem za sformułowanie teorii nadprzewodnictwa. Teorię nadprzewodnictwa, uznawaną za jedną z najważniejszych w fizyce ciała stałego, nazwano później teorią BCS od inicjałów nazwisk jej twórców. Podstawy teorii opublikowano w roku 1957 w czasopiśmie Physical Review. John Bardeen urodził się 23 maja 1908 roku w Madison. Był synem Althei Harmer, projektantki wnętrz, i Charlesa R. Bardeena, profesora anatomii i dziekana w University of Wisconsin School of Medicine and Public Health. Matka zmarła, gdy miał ok. 12 lat. Początkowo uczęszczał do University High School, a następnie do Madison Central High School, którą skończył w roku 1923, odbywając dodatkowy kurs radiotechniki na Uniwersytecie Wisconsin oraz podejmując dodatkowe prace w dziedzinie fizyki i matematyki. Po okresie pracy w dziale inżynierii Western Electric Company w Chicago uzyskał w roku 1928 stopień BS w dziedzinie elektrotechniki. W tej dziedzinie wykonywał na Uniwersytecie Wisconsin pracę magisterską jako asystent naukowy, opracowując, pod naukową opieką Leo J. Petersa, metody matematyczne, stosowane w czasie poszukiwań geofizycznych i badań promieniowania anten. Stopień magistra otrzymał w roku 1929. W tym czasie, dzięki kontaktowi z J.H. Van Vleckiem, zainteresował się problemami mechaniki kwantowej. W latach 1930–1933 współpracował nadal z Leo J. Petersem jako pracownik Gulf Research Laboratories w Pittsburghu. Zajmował się budzącymi wówczas rosnące zainteresowanie nowymi możliwościami geofizycznych poszukiwań złóż ropy naftowej z wykorzystaniem pomiarów geomagnetycznych i grawimetrycznych. W roku 1933 zrezygnował ze stanowiska w Gulf Lab i wrócił do fizyki matematycznej – do badań teoretycznych w Princeton University pod kierunkiem E. Wignera, rozpoczynającego prace w dziedzinie fizyki ciała stałego. Przed ukończeniem pracy doktorskiej otrzymał stanowisko „Junior Fellow” od Society of Fellows Harvard University. Po powrocie z Harwardu w roku 1938 otrzymał stanowisko assistant professor fizyki w University of Minnesota. Stopień doktora otrzymał w Princeton w roku 1939. W czasie II wojny światowej, w latach 1941-1945, był cywilnym pracownikiem Naval Ordnance Laboratory (NOL) w Waszyngtonie, gdzie zajmował się problemami radiolokacji. Po wojnie, do emerytury w roku 1951, kierował grupą badawczą, działającą w Bell Telephone Laboratories. W następnych latach był profesorem emerytowanym na Uniwersytecie Illinois oraz członkiem Center for Advanced Study od 1959.
Źródło: Wikipedia